Vorige week beslisten de lidstaten onverwacht om het Europees Parlement buitenspel te zetten met betrekking tot de hervorming van het Schengenakkoord. Tijdens het debat in de plenaire vergadering van het Europees parlement hierover werd het Deens voorzitterschap van de Raad zwaar op de korrel genomen. Bovenal vreest het Parlement dat dit de weg opent voor een aantasting van de fundamentele rechten van de Europese burgers. En als men het Parlement geen mede-zeggenschap geeft over de evaluatiemechanismen van Schengen (wanneer kan een land toetreden? Volgt een land ook wel de spelregels? …), neemt men bovendien de democratische controle weg op beslissingen die in het uiterste geval zelfs kunnen leiden tot het tijdelijk herinvoeren van paspoortcontroles.
Er is overeenstemming bij alle partijen in het parlement dat de Raad zijn beslissing moet herzien, omdat ze de beginselen en basisvrijheden van de Europese Unie aantast, met name het vrij verkeer van personen. Het parlement heeft de Raad ook duidelijk gemaakt dat het alle mogelijke middelen, zowel politiek als juridisch, zal gebruiken om deze schandelijke beslissing ongedaan te maken. Dit lijkt immers sterk op een regelrechte aanval op de nieuwe bevoegdheden die het Europees Parlement heeft verworven onder het Verdrag van Lissabon.
Niet alleen binnen het Europees Parlement is er opvallend grote eensgezindheid hierover, ook de Europese Commissie trekt aan hetzelfde zeel. De Raad zou beter de eer aan zichzelf houden en uit eigen initiatief op deze beslissing terugkomen. Aangezien de Raad unaniem moet beslissen, willen we dan ook dat de Federale regering haar standpunt herziet en de uitsluiting van het Europees Parlement ongedaan maakt. Het vrij verkeer van burgers is een van de basisrechten die de Unie biedt. Met deze actie zet de Raad een frontale aanval in tegen de fundamentele vrijheden van de Europese burgers. Als er pogingen kunnen zijn om deze vrijheden in te perken, is het van belang dat hier een sterke democratische controle op is die het Europees belang voor ogen heeft. Anders wordt de deur open gezet voor misbruiken, niet zelden ingegeven door populisme of electorale profileringsdrang.
In de moeilijke tijden waar de EU zich nu door worstelt, is er net nood aan meer solidariteit en meer vertrouwen, is er nood aan een Europese aanpak en Europese oplossingen. Niet aan het uithollen van de Europese instellingen, aan het centraal zetten van nationale belangen en het doen primeren van de wensen van de grote lidstaten.
Kathleen Van Brempt Guy Verhofstadt Marianne Thyssen
Jean-Luc Dehaene Philippe De Backer Bart Staes
Ivo Belet Annemie Neyts-Uyttebroeck Saïd El Khadraoui
De ondertekenaars zijn Europese Parlementsleden voor CD&V, sp.a, Open VLD en Groen!